کالاها که تنها دلیل مهم تجارت جهانی و ملی کشورها محسوب می‌شوند از نظر نوع متنوع بوده نقش اساسی را در حمل و نقل دریایی و جابجایی نگهداری موقت در کشتی و بنادر ایفا می‌نمایند. این نقش از آن جهت مهم است که بعضی خصوصیات متنوع یک کالا، که مربوط به جنس آن می‌شود، ایجاب می‌کند در ساخت نوع و تجهیزات موجود در کشتی‌ها و افراد متصدی تخلیه، بارگیری و در مورد رانندگان و متصدیان حمل و نقل زمینی یا ریلی نکات مهمی رعایت شود و لازم است افراد با توجه به حرفه خود در حد نیاز شناخت کافی و مناسبی از کالا داشته باشند.
1. کالای فله
کالای فله به آن دسته از کالاها گفته می‌شود که به طور بسته بندی نشده، حمل و نقل می‌شوند. این کالاها دارای انواع مختلفی بوده به شکل سیال، مایع و جامد و در اشکال مختلف ریز و درشت یا به صورت پودر وجود دارند.
عموما برای تخلیه و بارگیری و نگهداری کالای فله تجهیزات و تسهیلات ویژه‌ای بکار می‌رود. به طور مشخص می‌توان مواد فله را به دو طبقه فله خشک و فله مایع تقسیم نمود.
1.1.1 مواد فله خشک
این مواد عمدتا به شرح زیر می‌باشد:
1- مواد فله‌ای خشک دانه‌ای مانند گندم، جو، ذرت، سویا، برنج، شکر و …
2- مواد فله خشک پودری مانند مواد معدنی یا کارخانه‌ای، مانند انواع مختلف خاک رس و یا پودر آلومینیوم و سیمان
3- مواد فله خشک کلوخی مانند انواع مختلف سنگ‌های معدنی و فلزی که به صورت ریز و درشت حمل می‌گردند.
2.1.1 مواد فله مایع
این نوع مواد شامل آن دسته از تولیدات مواد خام مایع می‌گردد که به وسیله کشتی های ویژه ای حمل و نقل می‌شوند. مواد فله مایع خود به چهار دسته تقسیم می‌شوند:
1- نفت خام: این ماده بخش عظیمی از تجارت جهانی دریایی را به خود اختصاص می‌دهد و عموما به وسیله کشتی‌های غول پیکر با ظرفیت بیش از یکصد هزار تن حمل و نقل می‌شود.
2- تولیدات تصفیه شده نفت: در مراحل مختلف پالایش نفت خام، مشتقات متفاوتی نظیر انواع بنزین، گازوئیل، نفت سفید، روغن و غیره به دست می‌آید.
3- مواد خوراکی فله مایع: مواد فله مایع از تصفیه مواد دانه‌ای خشک در کارخانجات تولید می‌شوند و امروزه در بین بعضی بنادر در ابعاد وسیعی حمل و نقل می‌گردند. از جمله این مواد، روغن نباتی خام و یا تصفیه شده است.
4- مواد گازی مایع شده:با کشف نفت و گاز که موجب انقلاب عظیمی در صنعت و تجارت دنیا گردید، استفاده از گاز نیز موارد گوناگونی پیدا نمود ولی در آغاز، استفاده از آن به حد نفت و مشتقات آن نرسید. با پیشرفت علم، فناوری تبدیل گاز به مایع با انجماد در تحت فشار، انقلاب دیگری را در صنعت و بخش حمل و نقل دریایی به وجود آورد. انواع مختلف گاز مایع که امروزه بوسیله کشتی‌های عظیم حمل می‌گردند، می‌توان از گازهای مایع پروپان، متان، اتان و غیره نام برد.
2.1 کالا نیم فله یا عمومی
کالای نیمه فله و عمومی به کالایی گفته می‌شود که با استفاده از پوشش یا محفظه‌هاییبسته بندی شده باشد. قبل از رایج شدن استفاده از کانتینر در حمل و نقل دریایی، استفاده از این نوع کالا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نبود.
2. کالاهایی متفرقه
این دسته از کالاها و تولیدات شامل گروه کثیری از انواع مختلف می‌شود که عموما کارخانه‌ای و یا از محصولات کشاورزی هستند. تنوع در نوع بسته بندی و اندازه این کالاها زیاد بوده و حجم زیادی از کالاهای معمول در حمل و نقل دریایی را تشکیل می‌دهند.
انواع مختلف قوطی‌های کنسرو، کمپوت، شیر، نوشیدنی،لوازم برقی و الکترونیکی خرد و ریز، ماشین آلات صنعتی کوچک و غیره از جمله این نوع کالاها محسوب می‌شوند. تخلیه و بارگیری این قبیل کالاها عموما به علت خرد و ریز بودن دارای سرعت عمل کمتری است و نیازمند صف بندی و مهار سازی بسیار دقیق و حساب شده، برای حمل در دریا است.
3. آهن آلات
امروزه محصولات کارخانه‌های تولید آهن و فولاد در ابعاد وسیعی بین کشورهای صنعتی و در حال توسعه مبادله می‌شوند. انواع مختلف کالاهای آهنی را می‌توان به صورت ورق آهن، لوله، تیرآهن، میلگرد، شمش و غیره در هنگام تخلیه و بارگیری در بنادر مشاهده کرد.
4. دام زنده
حمل و نقل انواع مختلف دام‌های زنده نظیر گوسفند، گاو و اسب، امروزه در ابعاد وسیع بین کشورها از جمله استرالیا و سایر مناطق دنیا رواج دارد. دام‌های زنده عموما یا در کشتی‌های ویژه حمل دام و یا در کانتینرهای مخصوص احشام، حمل می‌شوند. در این نوع کشتی‌ها به اندازه مصرف ده‌ها هزار راس دام، آب و علوفه مناسب در طول سفر و مدت توقف در کنار اسکله تامین می‌شود و برای جلوگیری از تلف شدن دام ها مسایل بهداشت، قرنطینه و دامپزشکی در سطح مطلوبی رعایت می‌گردد. از طرف دیگر مسایلی از قبیل تهویه مطلوب، آغل تمیز و تامین نور مناسب و جلوگیری از افزایش یا کاهش درجه حرارت و همچنین مساله دفع فضولات از جمله نکات حائز اهمیت دیگری هستند که در مورد این نوع کالاهای حساس، شدیدا رعایت می‌گردند.
5. کالاهای یخچالی و منجمد
با توجه به اینکه بعضی از کشورهای جهان دارای مازاد مواد گوشتی قرمز، سفید و یا میوه و سبزیجات هستند، این نوع کالاها نیز با فراهم شدن دستگاه‌ها و ماشین آلات خنک، سرد و یا منجمد کننده در ابعاد وسیعی داد و ستد می‌شوند و حجم این گونه مبادلات نیز پیوسته در حال افزایش است. این قبیل کالاها اصولا در کشتی‌های ویژه حمل و نقل مواد منجمد و یخچالی و یا در کانتینرهای مخصوص مواد یخچالی و منجمد حمل می‌شوند.
6. انواع خودرو
امروزه با توجه به افزایش روز افزون استفاده از ماشین آلات سواری، بارکش، مسافری و سوختی در تمام کشورهای جهان، در بسیاری از کشورها، این اقلام کالاها توسط کشتی‌های رو_رو که اختصاصا به همین منظور ساخته شده‌اند، تجارت و حمل می‌شوند. اگر این کالاها در کشتی‌های معمولی حمل شوند در انبارهای تحتانی صف بندی شده، با دقت فراوان گذاشت و برداشت و از زوایای مختلف مهار می‌گردند.
7. کالاهای خطرناک
حمل و نقل دریایی این قبیل کالاها در صد سال گذشته به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته و امروزه شامل صدها نوع با خصوصیات متفاوت می‌باشند. کالاهای خطرناک به سه شکل جامد، مایع و گاز و به 9 طبقه اصلی تقسیم می‌شوند.
هر فرستنده بار در موقع ارسال این کالاها باید دقیقا نام فنی و مشخصات کالاها را بر حسب مقررات بین المللی محل بارگیری به کشتی اعلام نماید. این کالاها از سیستم بسته بندی، صف بندی و جدا سازی خاص خود، پیروی می‌نمایند. دستور العمل‌های بسیاری در مورد هر طبقه و نوع خاص از یک کالای خطرناک در رابطه با نحوه صف بندی، شرایط اضطراری و آتش سوزی، به وسیله سازمان بین المللی دریانوردی تدوین گردیده که به نام مجموعه قوانین آی.ام.دی جی یا کتاب‌های آبی شهرت دارند و وجود این کتاب‌ها در تمام کشتی‌های باری و نفتی و بنادر نفتی و بازرگانی الزامی است.
8. الوارها و تولیدات چوبی
این قبیل کالاها به صورت‌های مختلف نظیر الوارهای بلند، ورق‌های چوبی بسته بندی شده و غیره، حمل و نقل می‌شوند. این کالاها عموما بر روی عرشه کشتی بارگیری و ردیف بندی گردیده هم در کشتی‌های ویژه حمل و نقل الوارهای چوبی حمل می‌شوند. در زمینه ایمنی، خدمه و کشتی دارای قوانین خاصی می‌باشند که در هنگام دریانوردی باید رعایت شوند. مهاربندی کالاهای الواری روی عرشه کشتی باید با لوازم خاص و قابل تنظیم سیمی و فولادی انجام شود، تا در اثر پیچش‌ها خمش‌های کشتی در زمان دریانوردی یا طوفان و مواقع ضروری دیگر بتوان آن‌ها را محکم کرده و از حوادث و سوانح ممکن جلوگیری نمود.
